په اوس عصر کې د احتکار نوي ډولونه

سلام كه يو سري يو شي فه بازار كي د دي لفاره واخلي جي ويساتي خو دا شي بازار كي زيات وي كومه قعطي فري نه رازي او وروسته يي خرس كري كته يي سنكه ده

Ibadullah Khan

د احتکار تعريف او حکم :

احتکار دې ته وايي چې د قیمتونو دلوړوالی په هیله د خلکو د ضرورت وړ مواد زخيره کړي او د سختې اړتيا او ضرورت څخه سوء استفاده وکړي او هغه پر خلکو باندي په لوړ قيمت و پلوري ،او د هغه ضرر عامو خلکو ورسيږي .

احتکار حرام دی او په اړه يې سخت وعيد ذکر شوی دی .

رسول الله صلی الله عليه وسلم  فرمايي : من احتكر فهو خاطئ  (المسلم ) يعنې څوک چې احتکار کوي هغه ګناهکار دی .

بل حديث شريف کې راځي : من احتكر على المسلمين طعامهم ؛ ضربه الله بالإفلاس والجذام (ابن ماجه – عمدة التفسير 1/ 334 راوی عمر بن الخطاب باالسناد صحيح ) .

وفي المستدرك أنه صلى الله عليه وسلم قال: المحتكر ملعون

يعنې څوک چې پر مسلمانانو باندې د خوراک بنديز او احتکار لګوي ، الله جل جلا له  به يې د جذام او افلاس په مرضونو ووهي .او په مستدرک دا روايت هم راغلی چې محتکر ملون دی ( الله تعالی د رحمت لرې )

په کومو موادو کې احتکار مينځ ته راځي :

د امام ابويوسف رحمه الله او امام مالک رحمه الله په نزد په هر هغو اجناسو کې چې خلکو ته يې ضرر رسيږي احتکار مينځ راځي هغه که د سوخت مواد وي ، لباس وي او حيوانات او غيره .. د اکثرو علماؤ قول همدا دی .

وذهب أبو يوسف من الحنفيّة إلى أنّ الاحتكار إنما يكون في كلّ ما أضر حبسه، سواء كان في الأقوات أم في غيرها، اعتمادّا على علّة الحكم، وهي الضرر، فكلّ ما سبّب ضررّا فهو احتكار. وهذا أقرب إلى قول مالك. (الفقة الاسلامية ) .

احتکار کله مينځه راځي :

احتکار د لاندې دريو شرطونو په صورت کې مينځ ته راځي .

اول داچې : د احتکار جنس د هغه د اهل عيال د يو کال مصرف او تکفل نه زيات وي ، ځکه دا جايز دی چې سړي د خپل کور د خرڅ د پاره د يو کال مواد زخيره کړي .

دوهم دا چې : د احتکار اجناس په دې نيت زخيره کړي تر څو قيمتونه لوړ شي او بيا يې په ګران قيمت و پلوري ، او د خلکو د سختې اړتيا او ضرورت څخه سوء استفاده وکړي .

دريم دا چې : احتکار هغه وخت مينځ ته راځي چې کله خلک احتکار شوي اجناس ته اړتيا ولري لکه خوراکي مواد ، پوښاک او نور ….. او هغه اجناس چې خلک هغې ته ضرورت نه لري احتکار نه بلل کيږي ځکه خلکو ته يې ضرر نه رسيږي .

په اوس عصر کې د احتکار نوي ډولونه

په اوسني اقتصادي بازار کې لاندې دری ډوله عصري او مډرن احتکار رواج لري .

الف ) : شرکت قاضبه :

په تجارت کې د دوه يا څو کسانو کډون ته ويل کيږي ، داسې چې د هر يوه د پانګې اندازه ټاکلې وي او په هماغه اندازه د کټې ونډه اخلي .

دا ګډون کونکي د يو خاص تجارتي شي د ټولو پيداوارو او توليداتو ونډه او حصې پخپله قبضه کې نيسي او د هغې خريداري کوي او بل چا ته د هغه د پيرودلو حق نه وي ، چې له همدې امله د مربوطه تجارتي شي د توليد حد ، اندازه او د نرخ تعين د هغوی په لاس کې وي او پخپله خوښه د هغه نرخ ټاکي او په دې توګه عام خلک لوټ کوي .

دا که هر ډول مواد وي تيل ، خوراکي مواد او نور ، د احتکار ددې مډرن طريقه په وسيله مارکيټ پخپله قبضه کې نيسي چې په همدې وجه شرکت قابضه بلل کيږي .

ب ) ادماج : دا د تجارتي وحدت يو شکل دی ، ادماج يو کولو يا يو شی په بل شی کې په هر اړخيز توګه مدغم کولو ته ويل کيږي ، داسې چې د احتکار په عرض د واريداتو او يا توليداتو  د څو شرکتونو ماليکان پخپل مينځ کې تجارتي وحدت قائم کړي په بيلابيل ډول په تجارتي اجناسو ونډه نه لري بلکي ټول خپله پانګه سره ګډوي او تجارتي منابع هم يو شان او مشترک وي .

دوی د څو تجارتي اجناسو ولکه پخپل لاس کې نيسي او د هغه په وسيله د مارکيټ او بازار نرخ د هغوی په واک کې وي .

ج) د قيمت وحدت :

د قيمت يوالی داسې چې د څو کمپنيو يا واريدونکو تجاران په دې باندې متفق شي چې د تجارتي اجناسو نرخ به يو شان ټاکي او د دغه ټاکلي قيمت په ذريعه د مشريانو لوټول کوي چې دا هم د احتکار يوه نوې طريقه ده .

په هر صورت احتکار حرام ګناه کبيره ده ، که په هره طريقه وي او يا په هر څه کې وي .

امام ابو يوسف رحمه الله وايي : کل ما اضر الناس حبسه فهو احتکار . يعنې د هر هغه شي زيرمه کول احتکار دی چې ټولنې او خلکو ته زيان رسوي که څه هم د زرو رايج الوقت سکو او د رختونو زيرمه کول وي ، د امام ابو يوسف قول ته د نړي زياتره علماؤ ترجيح ورکړی ده .

نوټ : په دې يو پښتنه هم راغلي مګر هغه پيدا نه کړه چې د کوم ورور وه .

آن لاين اسلامې لارښود

 

 

1. ای ګناهکاره : آيا ته پوهيږې چې ګناه ستا سره څه کوي ؟
2. ایـاداعمل صحی ده اوکنه ؟
3. بيګانه ښځو ته لاس ورکول جايز نه دي
4. بیرېشه او بی ګیرې هلکانو سره یارانه او دوستانه په شریعت کښی جائز او که نا جائز ېو تفصیلی وضا حت
5. تعليم يافته زوی د والدينو لپاره بهترين اشتهار دی
6. تفصیلی وضاحت وکړې او که ممکن وې دلیل هم وا لیکی
7. تولو ته سلامونه ډالی کووم. کرانه زما پوشتنه داده چی د اسلام له نظره د جنازی نه بعد دایره شته او کنه ؟
8. تيمم چيست ؟ فرضهای تيمم و طرېقه
9. جنازې سره جاى نماز وړل څنګه دي ؟
10. جور كردن دوكان ها زيرمسجد
11. حكم وضوه اعضاءِ مصنوعي
12. خاوند د ديرشو {30} کلونو لپاره بندي شو اوښځه صبر نه شي کولاى نونکاح فسخ کيداى شي
13. خبرتيا ګرانو ملګرو توجه وکړې که ستاسو
14. خريد فروخت اعضاء تحقېق کامل
15. خريد فروخت باغات وميوه جات
16. خصوصی نشریات
17. خطبه جمع بايد به زبان عربي داده شود اگر به زبان ديگر گفته شود درين
18. خواب كردن در مساجد
19. خپلی ښځی سره د جنسي اړيکو اغیزا د بدن په سلامتيا باندې
20. خپلې وفات شوې ښځې ته کتل اوغسل ورکول خاوندلپاره جائزدي اوکه نه ؟
21. د قربانی ېو اهمه مسئله
22. د "سلام" او "سلامونو" تېروتنه
23. د آذان په وخت کې د ګوتو مچي کول او په نغاره وهلو سره افطار کول
24. د اختر تر لمانځه مخکي قرباني، او په کلي کي لمونځ کول
25. د اختر پر ورځ ځينې کارونه چې سپارښتنه يې شوې ده او سنت يا واجب دي په لاندې ډول دي
26. د اسلامې تجارت دريم اصل دنرخونوآزاد پريښودل دی
27. د اولاد څخه عقيقه کولو په باره کی که راته څه معلومات او تفصیلی وضا حت وکړې ؟
28. د بالغې نكاح پلار وكړه خو د رخصتۍ په وخت ده انكار وكړو څه حكم لري
29. د بدل واده او نکاح { شغار } جايز دي او که نه ?
30. د بدې يا خطرناکې خاتمې او پايلې اسباب په غور يې تر پايه ولولئ
31. د تجارت د ترغيب د پاره اعلانات او د سوغاتونو ويشل څه حکم لري ؟
32. د تخرګو او شرمګا د ويښتانو په اړه پوښتنه
33. د تره په موجوديت كې د مور ولايت نشته
34. د تعويذ ځړول څه حکم لري ؟
35. د توبې او استغفار اهميت او يوه لنډه عبرتناکه قصه
36. د جنازې او چتو لو مسنون طريقه څه ده
37. د حاجيانو استقبال کول او خلکو ته ډوډې ورکول شرعاً څه حکم لري ؟
38. د حضرت سليمان علیه سلام او د کونگ مرغه خبري چې د انسان لپاره نصيحت دي
39. د حضرت علی قبر په مزارشريف کې دی ؟
40. د حمل مخنېوئ ، د حمل يا جنين د قتل سزا او نور مهم احکام
41. د حيض په حالت کې د قرآنکريم د تعليم ورکول جايز دي ؟
42. د خاوند پر ښځه او د ښځي پر خاوند څه حقوق دي ؟
43. د خوشحال اوسيدلو اصول د هغه په عجائبو او غرائبو کې فکر وکړی
44. د خوشحالي او استقبال د پاره په غاړه کې ګلان اچول څنګه دي ؟
45. د داکتر دپاره د انسان د عورت معائنه كول جايز دي ؟
46. د دولسوكالودهلك اذان صحيح دى
47. د دوو لمونځونويوځاى كولو تحقيق
48. د رسول الله صلی الله علیه وسلم خولي څه راز وه او آيا قراقلي پر سر کول جايز دي ؟
49. د روژه ماتی څخه وروسته تر منی پوری د خپلی میرمنی سره کوروالی (جماع) کولو حکم څنګه دی ؟
50. د روژې په مياشت يا د حج په ورځو کې ښځې لره د مياشتنۍ مريضي د بندولو دواوي خوړل
51. د رکعت نيولو په نيت جومات ته منډې وهل څه حکم لري
52. د زنا او لواطت د بی شرمه عمل خطرناکی پايلی
53. د زيارت کولو طريقه او بل دا چې آيا مړي اوري ؟
54. د شيخ احمد په نوم خوب او خبر يا وصيت درواغ او ګمراه کونکی دی
55. د شپاړسو كالو جينئ نكاح په زبردستى جائز نه ده
56. د شپې لخوا جارو وهلو او نوکانو پرې کولو کې څه نقصان شته ؟
57. د عطرو په استعمال سره روژه نه ماتېږي
58. د عقد نکاح (ګوژدې ) وروسته له ميرمنې سره تېلېفوني خبرې جايزې دي ؟
59. د غاښ ډکول او پوښول د غسل او اودس مانع ګرځي ؟
60. د غير مسلم سره په معاملاتو کې د اسلامې شريعت څه اصول او شرايط دي ؟
61. د فاتحې اوسورت ترمينځ بسم الله په پټه ده اوكه په جهرسره
62. د قرآنکريم په تعليم ،اذان او امامت اجرت اخستل روا دي ؟
63. د لمانځه د ادا کولو نه پس په سجده پريوتل څنګه دي ؟
64. د لمانځه قصداً يا سهواً پريښودل څه حکم لري ؟
65. د لوط علیه السلام د قوم د هلاکت څلور صفتونه چی اوس زموږ په ځوانانو کی هم سته
66. د ليزر شعاع په وسيله د اضافي ويښتانو لرې کول
67. د ماشوم د زږيدنې د کليزي لمانځل څه حکم لري؟
68. د ماشومانو دپار د نانزکو (عروسک ) جوړول او رانيول څه حکم لري ؟
69.  
    پوښتنه:د مېرمنو{ ښځو } له پاره پنجابي لباس کول څه حکم لري؟

    پوښتنه: د نانزکو کارول د ماشومانو جينکو لپاره څنګه دي؟

    پوښتنه: ايا د خاوندانو له پاره روا ده، چې خپلې مېرمنې ته د پرديو خلکو د ليدلو اجازه ورکړي؟

    پوښتنه: د مېرمنو{ ښځو } له پاره څومره ديني او عصري زده کړه اړينه ده ?