څوک چې آذان واوری او بی له یوه عذره لمانځه ته ولاړ نشی نو لمونځ یی نه قبلیږی صحابه وو پوښتنه وکړه

هرکله چې انسان د الله تعالی احکام په پابندۍ سره ترسره کوی نو وده ته الله تعالی انعامونه وركوي دغه رنګه پر نه کولو باندی زیات ناراضه کیږی او عذاب ورکوی دا هم د الله تعالی فضل او انعام دی چې د احکامو پر ادا کولو باندی انعامونه راکوی . ځکه چې د بندګی تقاضا دا ده چې باید یوازی او یوازی عذاب وی ځکه چې بندګی خو د احکامو تعمیل دی د نافرمانۍ په صورت کې چې څومره عذاب اوعتاب وی هغه پرځای دی ځکه چې د مولی تر نافرمانی بل کوم شی لوی جرم کیدای شی پس د الله تعالی له لوری د یو خاص عتاب یا تنبیه بیانولو ضرورت نه و مګر بیا هم الله تعالی او نبی علیه الصلاة والسلام پر موږ باندی شفقت کړیدی چې راز راز اګاهی یی راکړی ده د هغه نقصانات یی راښودلی او په مختلفو طریقو یی پوه کړی یو که بیا هم موږ پوه نه شو نو دا زموږ خپل نقصان دی .

۱ -   عن ابن عباس قال قال رسول الله صلی الله علیه وسلم من سمع النداء فلم یمنعه من اتباعه عذر قالوا وماالعذر قال خوف او مرض لم تقبل منه الصلوة التی صلی . --  ( رواه أبوداؤد ) .

ترجمه :   څوک چې آذان واوری او بی له یوه عذره لمانځه ته ولاړ نشی نو لمونځ یی نه قبلیږی صحابه وو پوښتنه وکړه چې د عذر څخه څه شی مراد دی نبی علیه الصلاة والسلام ورته وفرمایل : چې مرض یا وېره وی .

فائده :   د نه قبلیدو معنی دا ده چې پر دی لمانځه باندی چې کوم ثواب او انعام الله تعالی ورکوی هغه نه ورکول کیږی فرض یی د ذمی څخه ساقطیږی . همدغه زموږ او د امام مالک رح مذهب دی د صحابه وو او تابعینو د یوې ټولۍ په نزد باندی بی له عذره د جماعت پریښودل حرام دی .

او په جماعت سره لمونځ ادا کول فرض دی حتی چې د ډېرو علماؤ په نزد باندی یی لمونځ نه صحی کیږی د احنافو په نزد باندی لمونځ صحی دی لیکن د جماعت د پریښودلو جرم یی کړی دی .

۲ -   «  عن ابی هریرة رض قال قال رسول الله صلی الله علیه وسلم لقدهممت ان امر فتینی فیجمعوا لی حزما من حطب ثم الی قوما یصلون فی بیوتهم لیست بهم علة  فاحرقها علیهم » -- ( رواه مسلم)

ترجمه :   زما زړه غواړی یو څو ځوانانو ته ووایم چې ډېر لرګی سره راټول کړئ بیا زه هغو خلکو ته ورشم چې بی له عذره په کورونو کې لمونځ کوی او د هغو کورونه وروسوځوم .

فائده :    نبی کریم صلی الله علیه وسلم سره د دی چې پر امت باندی  ډېر شفقت او رحمت لری او پر هغوی باندی یی یو ادنی تکلیف هم نه دى پیرزو پر هغه کسانو چې په کورونو کې لمونځونه کوی دومره په غضب دی چې زړه یی غواړی کورو ته یی اور واچوی .

۳ -    عن ابی الدرداء قال سمعت رسول الله صلی الله علیه وسلم یقول ما من ثلاثة فی قریة ولابد ولاتقام فیهم الصلوة الا استحوذ علیهم الشیطن فعلیکم بالجماعة فانما یاکل الذئب من الغنم القاصیة » --  ( رواه ابوداؤد والنسائی ) .

ترجمه :  په کوم کلی یا صحرا کې چې درې کسان وی او هلته لمونځ په جماعت سره نه کیږی نو پر هغوی باندی شیطان مسلط کیږی تاسی خامخا په جماعت سره لمونځ کوئ ځکه چې یوازی (بیله شوی ) پسه لیوه خوری او د خلکو لیوه شیطان دی .

فائده :  د دی حدیث څخه دا معلومه شوه چې کوم خلک په کښت او زراعت او باغ کې اخته وی که درې کسان وی نو باید په جماعت سره لمونځ وکړی بلکې که دوه کسان وی نو هم باید په جماعت سره لمونځ وکړی .

اکثره بزګران خو اول لمونځ قضا کوی ځکه چې د باغ مصروفیت دوی خپل عذر بولی او څوک چې ډېر دینداره وی هغه یی یوازی کوی کچیری یو څو بزګران په یوځای کې سره راجمع شی او لمونځ په جماعت سره وکړی نو څومره ثواب به حاصل کړی د یو څو پیسو لپاره ګرمی لمر او باران او یخ پر ځان تیروی لیکن دومره لوی ثواب ضائع کوی او د هغه هیڅ پروا نه کوی کچیری دا خلک په صحراء کې په جماعت سره لمونځ وکړی نو لا ډېر زیات ثواب لری . په حدیث شریف کې راځی کله چې یو چوپان دغره یا ځنګل په بیخ کې آذان وکړی او لمونځ وکړی نو الله تعالی د ده څخه ډېر راضی کیږی او په تعجب او تفاخر سره ملائکو ته وایی چې وګورئ زما بنده آذان کوی او لمونځ کوی دا ټول یی زما د وېری له امله کوی ما و دی بنده ته مغفرت کړی دى او جنت ته يې داخلوم . –(مشکوة)

۴ -   « عن ابن عباس رض انه سئل عن رجل یصوم النهار ویقوم اللیل ولایشهد الجماعة ولاالجمعة فقال هذا فی النار » --  ( رواه التدمذی)

ترجمه :   د حضرت عبدالله ابن عباس رض څخه یوه سړی پوښتنه وکړه چې یوه سړی د ورځی ټوله ورځ روژه نیولى وى او ټوله شپه یی نفلونه کوی لیکن د جمعې لمانځه او جماعت ته نه حاضریږی ( د دی څه حکم دی ؟ ) ابن عباس رض وویل : چې دا سړی جهنمی دی .

فائده :  بعضی جاهل صوفیان نفلونه او وظیفې ښه ډېر کوی لیکن د جماعت پروا نه کوی او دا بزرګی ګڼی ، حال داچې د بزرګۍ کمال د الله تعالی د محبوب په اتباع سره راځی .

 

1. د لمونځ ټکی په ټکی اسانه ترجمه او معنی
2. د لوط علیه السلام د قوم د هلاکت څلور صفتونه چی اوس زموږ په ځوانانو کی هم سته
3. د ماشوم د زږيدنې د کليزي لمانځل څه حکم لري؟
4. د ماشومانو دپار د نانزکو (عروسک ) جوړول او رانيول څه حکم لري ؟
5. د مانځه نه وروسته بغير له كوم سبب سجده كول څنګه دي ؟
6. د مور د ورځې لمانځل څه حکم لري ؟
7. د مولود شريف يا جشن ميلاد لمانځل جايز دي ؟
8. د ميرمنې سره د مقعد له لارې کورواله کول څه حکم لري ؟
9. د مړي امانت خښول جايز دي او که نه ؟
10. د مړي له طرفه د قرباني کولو روايت تحقيق
11. د مړي له طرفه د قضايې روژو او لمونځونو فديه اداکول
12. د مړي څخه د اندامونو ايستل څه حکم لري ؟
13. د مکانونو او دوکانونو سرقلفي
14. د نا محرمو تر مينځ ورورولي او خورولي شته ؟
15. د نارينه د پاره په غاړه کې ځنځير اچول څه حکم لري ؟
16. د ناپوهه او بې احتياطه ډاکټر حکم څه دی ؟
17. د نذر حکم څه دی ؟ د نه ادا کولو په صورت کې کفاره لري ؟
18. د نفاس کمه موده او د نفاس په موده کې د نوکانو اخيستل ؟
19. د نوروز لمانځل حرام دي -نوروز د مجوسيانو اختر دى
20. د نوي زږيدلي ماشوم ويښتان کله خريل کيږي ؟
21. د نيکټايي په اړه ستاسې نظر څه دی ؟
22. د نګور د پاره خسر محرم دی که نا محرم ؟
23. د هغه ډريور حکم څه دی کوم چې دايم په سفر کې وي ؟
24. د واده لومړۍ شپه
25. د وفات شوي پلار د پاره د حج ادا کول جايز دي ؟
26. د ويښتانو ، لاسونو او پښو رنګول په نېکريزو
27. د يوسف علیه سلام او زليخا تر مينځ واده شوی دی ؟
28. د پردۍ ځوانې ښځې د پرنجي ځواب ورکولو څخه ځان ژغورل
29. د ژوند د جوړې ټاکنه. کوم معيارونه
30. د ښځو د تعليم په اړه پوښتنه
31. د ښځو د پاره د پزې او غوږونو سوري کول جايز دي ؟
32. د ښځو ځانګړي احکام (زينت او سينګار )
33. د ښځی غږ د اسلام له نظره
34. د ښځې او ميړه يو ځای غسل کول څه حکم لري ؟
35. د ښځې د پاره د پتلون اغوستل جايز دي ؟
36. د کافر د پرنجي او سلام ځواب (فتوی)
37. د کافرې سره د اسلام راوړلو په شرط نکاح جايزه ده ؟
38. د کافرې ښځې سره زنا کول څه حکم لري؟
39. د کفارو د کريسمس او نورو اخترونو تعظيم او په هغه کې کډون کول
40. د کمپنۍ او شرکت نه د سوغات اخيستل څه حکم لري ؟
41. دا ولې… اې ځوانه؟
42. داختر ونو دلمانځه لپاره بهر وتل عيدګاه سنت دي
43. داختر ونو لمونځ خطبې څخه وروسته دعا ثبته نه ده
44. داخترونولمونځ كې دسجده سهوى حكم اودفرضونه واجبوطرف ته بيرته كيدل
45. داخترونولمونځ واجب دى . که نفل اوددې قضاولې نشته حال داچې دوتروقضاشته دى .
46. داذان په وخت كې دعاگانې ېعنی د اذان جوب
47. داسي مه كيږه چه په ښكاره ولى الله يې اوپټ عدوالله يى
48. داعي يې خو مزه دې نشته
49. دامام دسلام ګرځولو په وخت چه مقتدي دعاء پوره نه كړي شي نوڅه بايد وكړي ؟
50. دامريكايي جنرال او لوګري ماشوم كيسه
51. داود اسه نه وروسته په دسمال سره مخ يالاس وچول روا دي اوكه نه ؟
52. دتناسلي الې کمزوري / د ډاکټر سباوون ځواب
53. دجامع مسجدپه ځاى دمحلې مسجدكې دجمعې لمونځ كول څنګه دي ؟
54. دجنابت په غسل كښې ښځې ته دكمسئ خلاصول ضروري دي اوكه نه ؟
55. دجنازې اوړلوکې پايو والا تابوت استعمالول صحيح دي که نه ؟
56. دجنازې دلمونځ نه وروسته دکيناستلو غلط رواج
57. دجنازې لمونځ دويم ځل کول څنګه دي اودخښولو په وخت کې دمړي مخ ښود ل څنګه دي ؟
58. دخطبې شروع كيد ونه پس سنت كولى شي او كه نه ؟
59. دخوراک وروسته په ټوش پېپر لاسونه پاکول
60. دخپلې ښځې دتناسلي غړي ښكلول اويا ورسره نورحركات انجا مول څه حكم لري
61. در اّرايش وفشن عصر حاضر اين نيز است كه زنانه ابروي خويش را باريك ميكند
62. درؤیة الهلال په مسئله یوعلمي تحقیق
63. دزنګون اويادبل عورت په ښكاره كيدلوسره اودس ماتيږي اوكه نه ؟
64. دسنتو ختميد لونه وروسته اجتما عي دعا بد عت ده
65. دسنډل ، یاکعب العالي په نوم یادیږي ، نو آیامیرمنوته دداسي ډول بوټونو په پښوکولو کې خوبه کومه شرعي ګناه نه وي
66. دشرمګاه په ليدلوسره اودس ماتيږي ؟
67. دعاء قنوت ټکی په ټکی اسانه ترجمه
68. دعدت له پره کيدومخکې نقل مکانې ځاى بدلول جائز دى اوکه نه ؟
69. دعقد نکاح نه وروسته او د واده نه مخکې د ښځې سره اړيکې او ملاقات
70. دكوتورو الوزول،دچرګانو،مرغانو،یادنوروحیواناتو جنګول څه حکم لرې
71. دكړس،كړس په خندا سره ولې دجنازي مونځ ماتيږي او اودس نه ماتيږي ?
72. دلاټری ټکټ اخيستل يا دبخت لپاره ثبت نام
73. دلمونځ اداکولو طرېقه : انځوريزليکنه بزبان فارسې
74. دلمونځ کونکي ترمخ تیریدل په څومره فاصله رواده ؟
75. دماخوستن لمونځ له خوب څخه وروسته دشپي په آخر كې صحيح دى اوكه نه ؟
76. دماشومانو دپتنګ [ كاغذ باد ، ګوډى ] لوبه څه حکم لرې
77. دماشومانو لپاره دپناه غوښتلو دعا
78. دماښام دلمانځه كولو څخه وروسته ا و د ماخوستن څخه مخكې ويده کیدل ؟
79. دملاقات په وقت کی پښتانه هرکله راشي واېې داسې وئیل دشرېعت په رڼا کی څه حکم لرې ؟
80. دنرلپاره د سختو مرضو سبب ګرځی او دښځی لپاره هم سخت تاوان رسوي .
81. دهغه مړی په بـدله کی ښځی ورکوی دشریعت له نګاه داعمل څه حکم لری ؟
82. دواده پر مهال جاهلانه رسمونه او دودونه چې ټول ګناه،اسراف ،ظلم اوبې حيايي ده
83. ديوڅوكالونه په پاكستان كښے درى اخترى كيږى اودوه اخترى دډيرى زمانى كيږى
84. دپيربيعت مقصود نه دی اصلاح مقصود ده
85. دښځي دپاره دويښتانوبيخونو ته اوبه رسول ضروري دي ؟
86. دښځی مشابهت له نر سره اود نرمشابهت له ښځی
87. دښځې او خاوند تر منځ څنګه زياته مينه پيداکېږي؟
88. رزق ګټلولپاره ځان ډېرتکلیف کښی مه اچوئ
89. رمضان المبارک او زمونږ غفلت
90. زامنوچې دپلار اواکا { تره } سره په ګډه کار کړی وي اوس په تقسیم کې برخه لري اوکنه ؟
91. زما سوال دا دہ چه که یو کس ڈیرہ زنا کړے وی او هغه توبہ ووبا سی نو الله با ئی توبه قبوله کړې او که نه ؟
92. زما لور شوې ده څه نوم ور باندې کیدم ؟
93. زما پوښته دا ده چی تهجد لمونځ څو رکعته دی او په کوم وخت کی جایز دی؟
94. زما یوه دوسته ده چی ‍په یوه دفتر کی کار کوی هغی راته وویل
95. زه هم یو له هغه کسانو څخه یم چې د شرم له مخې مې دا ستونزه تر اوسه له کوم ډاکتر سره نده شریکه کړې
96. ساحر او کاهن ته د علاح ، د ورک شي معلومولو … د پاره ور تلل حرام دي
97. سوال : جنت كي دټولونه په اخير كي ددا خليدو نكي واقعه څنګه ده ؟
98. سوال : دنبى كريم ﷺ دوفات نه وروسته چه كومو خلكو دنبوت د دروغو دعوي كړي دي هغه كوم دي ؟
99. سوال : مړى ولي دفن كولى شي ؟. دهند وانو په شان ولي نه سوزول كيــــــــــــــږي ؟