غریبي خو غټ پیغور دی

تاج محمد تمکین

دا حالات څنګه زر زر بدلیږي ، دا وختونه ولې له ځانه دومره رنګونه څرګندوي ، انسان باندې ولې داسې بیلابیل دوخت رنګونه خیژي ، انسان ولې دامتحانونو سره دومره مخ کیږي ، انسان دحالاتو نه ولې دومره متاثره کیږي چې
کله یو رنګ اختیار کړي او کله بل رنګ ، کله په سمه لار شي او کله په کږه لار ، کله د ټولو یار وي او کله دټولو لپاره اغیار .اخر دا ولې دانسان شخصیت دوخت دحالاتو سره دومره تغیر کوي ، دومره ښکته پورته کیږي ، احمد چې کله دسحر نه بازار کې درومیانو خرڅولو ریړه لګولې ده همدا فکرونه یې په ذهن کې ګرزي راګرزي ، کله یو لوري ته ګوري او کله بل لوري ته ، یو خوا چې د سم لوکس موټر نه څوک راکوز شي هو نو هر دوکاندار او یار یړې والا ورته خاندي راخاندي ، خوله ورته یو قسم او بل قسم کوي ، ورته ښکته پورته کیږي او په ډیره عاجزئ پرې خپله سودا خرڅوي ، بل لور ته چې کوم خیرنو جامو والا کوم دوکاندار ته ودریږي لمړی ځل دنرخ پوښتنه کوي ، او که دوهم ځل یې دنرخ پوښتنه ترې وکړه نو ددوکاندار له لوري شړل کیږي او ورته وایي ځه بل ځای کې یې واخله ځه ځه .
احمد دوخت دې تغیراتو او بدلونونو ته ډیرو فکرونو وړی وو آو نن یې ډیر بل ډول محسوسول چې داولې ، دکله نه چې دخپل ملګري دواده نه راغلی دی احمد ډیر خواشینی شوی دی ، سحر یې زړه هم نه کیده چې کار ته راووځي خو ښه له ځآنه سره یې فکر وکړ په کور کې دتشې ناستې نه دا ښه ده چې یو څو روپئ وګټي او کار وکړي ، رادیو ورته په ریړه کې ایښې وه ، په رادیو چې دا سندره راغله چې :
په غریبئ که مې شرمیږي بیا به نه راځمه بیا به نه راځمه
خیر دی که ته پرې خفه کیږي بیا به نه راځمه بیا به نه راځمه
تصادفي که چیرته راغلمه زه ستا کلي ته
په دې به ته نه خفه کیږي بیا به نه راځمه بیا به نه راځمه
ددې سندرې په اوریدو سره داحمد په ذهن باندې د ژړا داسې وریځې راغلې چې نزدې يې په بازار کې په چیغو چیغو ژړلي وای ، داحمد زړه غوښته چې ښې ډیرې کوکې ووهي ، بغارې ووهی او دسترګو نه ډنډ ډنډ اوښکې تویې کړي او دا خپل زړه تش کړي خو احمد بیا هم زغم نه کارو اخیسته او د یوڅو اسویلیو په ښکلو سره یې دخپل زړه دا بړاس کم کړ.
احمد ډیر حیران وو ، پریشان وو او سرګردان وو ، له ځآنه سره یې فکرکاوه چې دا پیسه په دې دنیا کې ولې دومره رول لري ، دا پیسه ددې دنیا خلکو ته ولې هرڅه ښکاري ، خلک ولې هرڅه دپیسو په ذریعه اندازه کوي ، خلکو ته درشتو نه هم پیسې ولې زیات ارزښت لري ، داحمد په یاد دي چې کله یې پلار کار کولو او ښې پیسې یې ګټلې نو ټول خپلوان به داحمد دوی په حجره کې هر وخت ناست وو ، هره ورځ به یې کور کې میلیمستیاګانې وي ان لاتردې چې کاکاګان او نو رخپلوانو به یې ددوی کور کې دیرې اچولې وې ، احمد ته به یې هم ډیره مینه ورکوله ، خو کله چې داحمد پلار مریض شو ، له کاره ولوید او دهغه په علاج باندې ترینه ټولې پیسې لاړې نو وروورو ترینه خپلو خپلوانو هم لاس واخسته ، خپلو ماماګانو ترې هم ځآن وباسه او خپلو کاکاګانو هم داحمد دوی لیدل ډیر زیات نه خوښول او نه یې پوښتنې ته راتلل ،
احمد ته نن دخپل ښوونکي هغه شعر ډیر یادیده چې کله کله به یې دوی ته په ټولګي کې وایه چې :
که په عقل داسمان ستوري راټیټ کړې
که پیسې درسره نه وي هوښیار نه یې
دا خو په څو کلونو کې احمد ته مالومه شوه چې کله نه په دوی غریبي راغلې ده ډیر خپلوان ترینه بیزاره شوي دي او احمد هم دې ته مجبوره شو چې دکور داړتیاوو درفع کولو په خاطر یوه ریړه ځآنته جوړه کړي او رومیان او نورې سبزیانې په ښارکې ورباندې وپلوري تر څو یې دژوند دا وران ګاډی روان شي .
داحمد په ذهن کې نن دا خبره ډیره څرخیده چې اخر ولې غریب ته دانسان په نظر نه کتل کیږي، غریب ته دعزت لیده نه کیږي ، غریب ته څوک په ښه سترګه نه ګوري ، غریب سره څوک اړیکه ساتل نه غواړي ، داحمد دتره زامن چې دپوهنتون نه رخصتیده نو داحمد نه ولې به بازار کې په څنګ تیریده او خوند خو یې لاهلته وکړ چې کله یې دتره زوی چا پوښتنه وکړه چې دا هلک ستا څه کیږي چې لاسي ریړه کې رومیان خرڅوي نو سکه دتره زوی یې ځواب ورکړ چې دا زمونږه لرې تربوردی دپلار مې لرې خپل دی ، احمد چې دا خبره اوریدلې وه ډیر زیات خواشینی شوای وو ، دا هغه دتره زامن وو چې احمد به ورته کله کله دخپله پلاره پیسې پټولې او دوی ته به یې ورکولې ، په بازارکې یې پرې خرچې کولې ،
دا هرڅه خو څّه وخت مخکې وو خو نن داحمد طبیعت ډیر خراب وو ، ځکه چې بیګاه دخپل خوږ دوست واده ته تللی وو چې احمد باندې ډیر ګران وو ، احمد به پرې حساب کاوه چې یاره دوستانو کې مې همدا ملګری دی ، بیګا چې احمد ورغی نو د واده والا ملګري یې ورته دومره خاصه پاملرنه ونه کړه ، احمد نه پوهیده چې ایا داحمد دا خیرنې جامې ددې لامل شوې چې خپل جګري یار ترې نن ځآن لرې لرې کوي ځکه چې دسوټ پتلون والا سره خو یې ملګري ډیره په خندا ستړي مه شي او جوړ پخیر کوله ، هغوی سره به ودریده او څو عکسونه یې هم ورسره وباسل خو احمد ته چا هم ونه ویل چې راځه یو انځور مونږه سره واخله ، احمد هڅه وکړه چې له خپل نزدې دوست چې واده یې وو ورسره عکس واخلي خو چې احمد ورغی هغه ځآن بل اړخ کې مصروف کړ، دې کار احمد دې ته اړ کړ چې واده پریږدي او همداسې ژړیدلی کور ته راشي ، احمد دې ته حیران وو اوذهن کې یې دا پوښتنې څرخیدلې چې ایا غریب سړی حق نه لري چې خوښیو کې ګډون وکړي ،غریب حق نه لري چې نور ورسره په مینه خبرې وکړي ، غریب حق نه لري چې نورو سره دزړه خواله وکړي ، احمد دې ته فکر کاوه چې ولې غریبانو ته په کمه سترګه کتل کیږي ، احمد به چې کله چا بل ته ورپیژنده نو دا کلمه به یې ورسره ویله چې ولا بیچاره داقتصاد نه ډیر ضعیفه دی ا وښار کې ریړه کې سبزي خرڅوي ، دې خبرې به دمقابل شخص په مخ باندې دنفرت نه ډکې دخواخوږې لیکې راوستې ، او بیا به یې احمد ته دومره خاص دمینې په نظر نه کاته او که اینده کې به ورسره مخ هم شو نه ځآن به یې ترې تیراوه .
داحمد په ذهن کې نن ډیر سوالونه ګرزیدل ، ډیرې پوښتنې ورسره وې او ډیر سوچونه یې کول خو هرې خبرې ته یې دا یو ځواب پیدا کړاو هغه دا چې په دې دنیا کې غریبي غټ پیغور دی ، دغریب سړي بخت تور دی او هر وخت یې په کور کې دغمونو شوردی ،غریبي تر ټولو غټ پیغور دی

 

1. 
   
2. په طلوع تلویزیون کی یوه خپرونه ده چی 20 نفره به کی اشتراک کوی
3. په عدت کې له يوه څخه وروسته حامله شوه نوعدت څنګه تيرکړي ؟
4. په غصه کې يي ښځې ته وويل چې ته زما مور يي کله چې ورنه پوښتنه وشوه ويي ويل چې دهيڅ شي نيت مې هم نه وو ؟
5. په غير اسلامې هيوادونو کې د مسلمان د پاره کار کول
6. په غير مسلم ملک کې قبولي يا تابعيت اخيستل
7. په فاتحه خوانۍ کې د سورة لوستل جايز دي؟
8. په قبرونوپردی اوپوښونواچول څه حـــکم لری حالنـــــکه په ډیـــــرو پوښوډیرقـــرانی ســـورتونه لیکلی وی
9. په قراءت اوتكبيركې داوچت او ورو اواز اندازه
10. په قرض سره په ګران قيمت خرڅول
11. په قسط باندې خرچول او اخيستل د اسلام له مخې څه حکم لري؟
12. په كوركې دجماعت په كولوسره دجومات ثواب حاصليږي اوكه نه؟
13. په كوركې دننه اذان اوجمعه كول :
14. په كوټ اوپتلون كښې مونځ كيږي اوكه نه؟
15. په كټ باندې مونځ كول صحيح دي
16. په لاندى حالاتو كې دامانت تاوان وركول لازميږي
17. په لباس کښي دزیب او زینت ترڅنګ دپردې خیال ساتل لازمي دی
18. په لمانځه کې د سُتري ضرورت ، فوائد او احکام
19. په لمانځه کې کوم ځای ته وکتل شي او د څه شي تصور کول پکار دی ؟
20. په مذي باندې په ككړو جاموكې مونځ كول صحيح دى اوكه نه ؟
21. په مسجد کې سوال غوښتل
22. په مړی پسې دخیراتونوشرعې حیثیت
23. په نابالغتوب کې يي له يوه نامردسره نکاح وشوه اوس څه وکړي ؟
24. په نابالغتيا كې پلار چې د جينئ كومه نكاح وكړه هغه صحيح ده دويمه نكاح د بلوغ نه پس نه شى كولى
25. په نني عصر کې دمسواک په ځای ټوتهـ پیسټ اوبرش ډیرزیات استعمالیږي په دې باندې اجر اوثواب میلاوېږې او که نه ؟
26. په وترو کې چې کله دعاء قنوت وايي نو بسم الله ووايي اوکه نه ،اود جنازي په لمانځه
27. په وخت د نكاح د ورور جوړولو رواج غلط دى
28. په وړينو كاليوباندې ګنده ګې ا وچه شي اوپه خپله ورژيږي بغير له پاكولو نه مونځ روا دى اوكه نه ؟
29. په يو پوزكي سړى اوښځه دواړه مونځ كولاى شي
30. په پيچکاري، قطره، اکسيجن..روژه ماتېږي؟
31. په کوموشيانو هم روژه ماتېږي او هم کفاره لازمېږي؟
32. په ګاډي کې مړې اوړل څنګه دي ؟
33. پوښتنه دسختې يخنۍ اوتبې په سبب سره تيمم روا دى اوكه نه ؟
34. پوښتنه : آيا په کورتۍ او پتلون اغوستلو کې له کفارو سره مشابهت راځي اوکه نه ؟
35. پوښتنه: آیا په اسلام کښی شاعری جائز ده؟
36. پوښتنه: یو عالم چی څومره علم وکړی ورته شیخ الحدیث، او شیخ القرآن ویلی شو؟
37. پوښته : د دواړو سجدو په منځ كې دادعاء لوستل روا دي اوكه نه ( اللهم اغفرلي وارحمني الخ ) ؟
38. پوښته : په لمانځه کې قراءت څومره اندازه فرض دى ؟
39. پوښته :كه څوك دلمانځه په قعده كې كله يوه اوكله بله دعاء و وايې داحنافو په نزد خوبه كوم ممانعت نه وي ؟
40. پوښته: دانګريزانو وړينې جامې ليلاميږي په هغې كښې شبه دناپاكۍ شته ، اياهغې سره مونځ جائز دى اوكه نه ؟
41. پوښته: داودس وچولو وخت كښې سلام كول يا د سلام ځواب وركول جائز دي اوكه نه ؟
42. پيوند كاري اعضاء دليل مانعين دلائل قائلين: ند كاري اعضاء
43. ځنی خاصې شپی لکه پنځلســـم دی برات اولســــم دمحرم اوداسی نوری
44. ځوانه: په روژه كې خو دا لس كارونه وكړه
45. ځيني خلك له ركوع نه رورسته نيغ نه ودريږي اوسيده سجدې ته ځې په داسې كولو مونځ كيږي اوكه نه ؟
46. څوک چه په دويم رکعت كې شريک شي نوثناء{ سبحانک اللهم } به وائي اوکه نه ؟
47. څوک چې ديوال لاندې ګيريدلو سره مړشې هغه له به غسل ورکولې شې
48. چا ته د مينې ،عقيدې او اخلاص له مخې د هغه عزت او اکرام لپاره قيام پاڅېدل او درېدل څه حکم دې تفصیلی وضاحت واکړې
49. چنده غير مسلما ن در مسجد
50. چه اميان راټول شي اوځانته ځانته مونځونه كوي نو آيا اذان ورباندې شته اوكه نه ؟
51. چه په سجده كښې دواړوه خپې اوچتې كړي نو څه حكم لري؟
52. چه پيزاريې په پښووي نواذان كول څنګه دي؟
53. چه اذان ياتكبيرغلط وويل شي نوراګرځول يې لازم دي اوكه نه؟
54. چه دهندوانوپه ډول ساړى وتړي نو مونځ په كښې كيږي اوكه نه ؟
55. چه مسبوق په هيره سره سلام وګرځوي بيادچاوريادولوسره پاڅيږي او پوره كړى مونځ ؟
56. چک چکې وهل او د معلم د استقبال د پاره د زده کونکو پورته کيدل
57. چکک او تیلو اچول روژی ته تاوان رسوی او که نه؟
58. چی خپله خوریالورپه ډیـرو زیاتوروپو ورکوی او دهغی مهرپه خپل جیب کې اچـوی
59. چی دنوی واده والا کسان چی مسافری یی تر۳میاشتو اضافه شی دوهمی ځل نکاح پری اوړی ایا دا واقعیت لری که نه ؟
60. چې اوبو سره استنجاء كولو وخت كښې څاڅكي راځي نوڅه وكړي ؟
61. چې مريض ته پليتي ورسيږي اواوبه ورته نقصان رسوي نوپاكوالى څنګه كېږي ؟
62. ډيرخلك له سجدې نه څلور ګوتې پورته شي دويمه سجده كوي دهغوي مونځ كيږي اوكه نه ؟
63. ډیری ښځی دی اولیــأووشهـــیدانــوقبــرونوته ورځې اوهــلته ورته زانـګو اچوی
64. ښځه بيلتون غواړي نوڅه حکم وکول شي ؟
65. ښځه د مخ او لاسونو نه اضافي ويښتان لرې کولای شي ؟
66. ښځو ته د دا سې بوټونو پښوکول چې دتګ په مهال اواز کوي
67. ښځورواج ده چــــی پــه مخ خالونه وهی په شریعت کی ددی عــمل حکم څه ده ؟
68. ښځينه معلمې ته کتل او ور سره خبرې کول ګناه ده ؟
69. ښځې ته يي وويل که مې ستا په ژوند کې واده وکړ نوداسې که خاوند دې طلا ق ورکړي او واده يي وکړ ؤ نو څه حکم به وي ؟
70. ښځې د پاره اوږد نوکونه پريښودل روا دي او که نه ؟
71. کفاره هله وجبیږی چه انسان بلکل معذوره وې
72. که د لمانځه په مهال موبائل زنګ {رینګ} ر اشی نو څه کول پکار دې ؟
73. که د دين د پاره خطر وي په غير مسلم هيواد کې استوګنه کول ښه نه دي
74. که دمسجدپه کړکینو کې دلمونځ کونکي عکس ښکاري نولمونځ یې صحیح دی؟
75. که دواړه پښې د سجدې په وخت کې پورته شي لمونځ فاسديږي ؟
76. که مو د بدن پر کومې برخې درد وي دغه دعا ولولئ
77. که مو مېرمن په حيض کې هم وي جماع کولی شئ، خو…
78. که مو نوی واده کړي وي يو ځل يې ولولی
79. که موټرچپه شې نوپه موټر وان یاپه موټرکې سواره خلګوباندي دمړوشوو خلګو کفاره یادیة شته اوکنه ؟