دماشوم ترزېږېدلو{ پیدائش } وروسته لومړنی احکام اومسائل

هداوال ویته سلامونه او شی هیلی وړاندی کوم یوه پوشتنه لرم هیله ده چه ځواب یی راکړی سوال داده یو ماشوم چه نوی بیدا شی د هغه به غوژ کشی څو موده پس اذان ویل کیژی هیله کږم .

   او بل ذا چه د اذان کولو طریقه یی حنګه ده 

 چه زرترزره ځواب راکړی مننه

ځواب

بسم الله الرحمن الرحيم

(1)دماشوم په غوږ کی آذان کول

وَعَنْ اَبِیْ رَافِعٍ رَضِیَ اللهُ عَنْهُ قَالَ رَأَيْتُ رَسُوْلَ اللهِ صَلَی اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ اَذَّنَ فِیْ اُذُنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ حِيْنَ وَلَدَتْهُ فَاطِمَةُ بِالصَّلاةِ .(رواه الترمذی وابوداؤد)

ژباړه :له حضرت ابورافع رضی الله عنه څخه روایت ده فرمایی مارسول الله صلی الله علیه وسلم ولیدی چی کله حسن رضی الله عنه پیداشونوهغه صلی الله علیه وسلم یې په غوږ کی آذان وکړ،هغه آذان چی دلمانځه لپاره ویل کیږی ۔(مشکوةص 363 دترمذی په حواله)

دغه ډول له حضرت عبدالله بن عباس رضی الله تعالی عنه څخه روایت دی چی کله حسن بن علی رضی الله تعالی عنه پیداشونونبی کریم صلی الله علیه وسلم دهغه  په راسته  غوږ کی آذان اوپه چپه غوږکی اقامت ووایو(تربیت13)

دآذان اواقامت ویل ګتې :

(1)آذان داسلام له شعائروڅخه ده

(2)دادین محمدی اعلان ده

(3)دآذادا خاصیت دی چی په اورېدلوسره یې شیطان تښتی او په لومړۍ مرحله کی شیطان ماشوم ته تکلیف ورکوی،دآذان په وجه له هغه څخه ژغورل کیږی

(4)په آذان کی دالله تعالی دعظمت اولویی ذکرده اوداسی دشهادت (ګواهی) کلمات پکښی دی چی دهغه په وسیله انسان په اسلام کی داخلیږی،څرنګه چی انسان دنیاته راځی نو داسلامی شعائروتلقین ورکول کیږی،دغه ډول کله چی له دنیاڅخه رخصتیږی دتوحیدتلقین ورکول کیږی

(5)دآذان په دماشوم زړۀ اودماغ دالله جل جلاله له نامه ،دهغه دیووالی  اودلمانځه له دعوت سره اشناکیږی،اودشیطان رابطه ورسره کمزوری کیږی

(6)په حدیث کی راغلی دی چی دآذان اواقامت په وجه ماشوم دام الصبیان له ناروغئ څخه ژغورل کیږی۔

دآذان اواقامت ویلوطریقه :

دماشوم ترپیداکېدوورسته به یوڅوک چی دآذان اواقامت لافاظ یې ښه یادوی هغه بچی په لاسونوکی واخلی اوقبلې ته به مخامخ شی اودماشوم په راسته غوږکی دلمانځه په ډول آذان اودپه چپه غوږکی به دلمانځه په ډول اقامت وکړی،په آذان اواقامت دواړوکی به دحی علی الصلوة  په ویلوسره راسته اودحی علی الفلاح په ویلوسره به چپه طرفته مخ اړه،خوسینه به له قبلې څخه نه ګرزوی(احسن الفتاوی ص 276ج2)

دماشوم په غوږکی دآذان اواقامت په اړه څومسئلې:

1. جمهوروعلماؤپه اتفاق داپرېکړه کړی چی دماشوم په غوږ کی آذان کول سنت دی بې له عذره دې  نه پریښول کیږکیږی اوترپرېمنځلووروسته دې دستی په راسته غوږکی آذان اوپه چپه غوږکی اقامت ورکوی(تربیت13)
2. بعضی خلګ په روغتون کی دآذان لپاره دمناسب سړی دنه پیداکیدوله  امله داسنت پریږدی،دغه لویه بدقسمتی ده،اودسنت پرېښوول خوجلاده(تربیت13)
3. د آذان اواقامت ویلولپاره خامخادعالم پیداکول ضروری نه دی بلکه هرهغه څوک دغه کارکولای شی چی د آذان اواقامت الفاظ ورته یادوی(تربیت14)
4. دماشوم ترزوکړې وروسته چی څومره ژرکیدای شی آذان دی وکړی که بیادغفلت په وجه ورڅخه پاته شوی وی هروخت چی ورپه یادشی سمدستی وکړی خوپریږدی دې هیڅکله  نه(احسن الفتاوی ص 276ج2)
5. په آذان اواقامت کی بایدعین هغه الفاظ وویل شی دلمانځه د آذان اواقامت لپاره ویل کیږی،لکه چی دحضرت ابورافع په روایت کی ذکرشول
6. دلمانځه له آذان سره یې یوازی دومره فرق شته چی دکوچنی په غوږکی په لوړآوازسره نه ویل کیږی ځکه نوپه غوږوکی ګوتې اچول هم مستحب نه دی(احسن الفتاوی ص278ج2)
7. که دماشوم دپرېمنځلولپاره اوبه نه وی اویاغسل ورکول ورته نقصان کوی بیاپرته له پرېمنځلو آذان پکښی کولای شی
8. دماشوم په غوږکی د آذان اواقامت الفاظ بایدپه کرار(سوکه)اوازسره وویل شی،خودعاموخبروتراوازیې بایداوازلوړوی،ترڅوورڅخه اعلان جوړشی ځکه د آذان معنی داعلان کول دی(تربیت14)
9. مؤذن ته سنت داده چی آذان اواقامت په ولاړواقبلې ته مخامخ وکړی(تربیت14)

د آذان اواقامت لپاره دکلی امام،مؤذن یادماشوم له خپلوانوڅخه کیدل ضروری ندی بلکه ښه اومستحب کاردادئ چی آذان کوونکی نیک اوصالح سړی وی اوله فاسق اوګنهګارڅخه ترخپله وسه ځان وساتل شی ترڅوماشوم له اوله څخه دفسق ترتأثیرلاندی رانه شی .

1. سوال :- ډیرخلګ په میراث کی خوراولــــورته کـــومه حصــه نه ورکوی
2. سوال :- ښځو چی په نوکانو رنګونه لګوی ددی عــمل په کولوسره په اوداسه اوغسل کی کوم تغیرراځی اوکه نه ؟
3. سوال :-بعضـــی خلـــګ پـــه خپـــل مړی پســې دایــصال ثــواب په نـیت اویا دمصیبتوددفع په خاطرختمونه کوی
4. سوال :-داخترپه ورځــوکی خلــــګ دی مړی دوارث کورته ورځې اوورتـــــه تعزیه کوی
5. سوال :-ډیری ښځی اوځنی سړی خاوری خوری ایاد کار جائزده اوکه نه ؟
6. سړی تر څومره مودې پورې د ميرمنې نه جلا مسافرت کولای شي ؟
7. كه چا حيوان حلال كړ او دهغه په خيټه كى يې مړ بچى و مو ندنو ددغه مړبچى غوښه
8. كه چرى د ېو سړې زمكه زياته غله اوپيداواركوى نوقربانى پرى لازم ده او که نه ؟
9. كومې ښځې ته چه په لمبلوسره په غالب ګومان دناروغه كيدوويره وي نوخپل ميړه دجماع كولو نه منع كولى شي اوكه نه ؟
10. له تكبير تحريمې څخه وروسته دلاسونو زوړندول نشته
11. له خپلې ښځې سره دنزدېکت٬ جماع٬ آدبونه
12. له سلام څخه وروسته د امام مخ كوم لوري ته اړول ښه دي ؟
13. له واده مخکې اووروسته ځینې ستونزی اودحل لارې
14. له وخت څخه دغوره ګټې اخستلو لارې چارې
15. له وخته مخکې انزال او معالجه ېې
16. له کافرڅخه لیک لوست زده کول
17. لواطت تر زنا لويه ګناه ده
18. محترم مفتي صاحب ډیرخلګ دمحرم میاشت دغم اوخفګان میاشت ګڼي آیا په شریعت کې هم دامیاشت دغم اوخفګان میاشت ده ؟
19. مرغان په کور کښی په قفس {پنجرې} کښی ساتل څنګه دی؟
20. مرګ نه پس ښځه خاوند يو بل ته کتلې شې
21. مشکل اعراب القران که تاسوته دقرآن ېو آېت کی نحوې اشکال وې نولاندې کلیک کړې
22. مصافحه يوبل ته لاسونو ورکول د شریعت په رڼا کښی څه حکم لرې تفصیلی جواب راکړې ؟
23. معانقه [يوبل ته ورغاړې وتل ] د شریعت په رڼا کښی څه حکم لرې تفصیلی جواب راکړې ؟
24. معانقه يوبل ته ورغاړې وتل هم په اسلام كې د ملاقات د ادابو څخه ده
25. موږ د پنځلسو افغانيو مڼې ناليدلې نه اخلو.خو د ژوند دا اوږد تړون
26. نجلۍ ته له خپل ملګري سره نکاح روا ده که ناروا؟
27. نطفه اخلی او د ښخی د اولاد په ځای کی یی د پیجکاری له لاری داخلوی
28. نه تعصوبي وهابيان منو او نه تعصبي مذهبيان
29. نو دا به له يو خاوند سره نکاح کوي او که له دوو خاوندانو سره ?
30. نو نو یو وخت په افغانستان کې .................................... (انځورېز راپور
31. نومره {پلاټ} کور مارکيټ او دوکان په دې زکات شته او که نه ؟
32. هره ورځ خپل مخ په آئينه کې كورئ، که مو خپله څيره
33. هرڅوک چي دغه دعاولولي ، هيڅوک تکليف اوضررورته نشي رسولى
34. هډوال وېب له طرفه هلک او جینی ته ېو پیغامو
35. وليمه (د واده خوړه دشريعت له نظره)
36. ولې زمونږ ټولنه کې ودونه وروسته کېږي؟
37. ولې په روژه كې خلك ژاړي خو زه نه
38. وهابيان ښه خلک دی او که څنګه ؟
39. يا رسول الله يا علی يا خواجه وغيره ويل جايز دی
40. يا محمد يا رسول الله ويل جايز دي ؟
41. يو سړي محتلم شو يايې يوې ښځې ته وكتل اومني دخپل ځاى نه په شهوت سره ووتله ،بيايې په خپل ذكر فشار راوړ
42. يو مجلس كې څوځله پرنجي کوي او د ښځې د پرنجي ځواب او د غيرمسلمان د پرنجي ځواب ورکول لازم دې او که نه ؟
43. يو ځوان بايد څه وخت واده وکړي؟
44. يوسړى چه اودس لري اونظر يي په يوه ښځې باندې پريوځي نودهغه اودس ماتيږي اوكه نه ؟
45. ټول ملګرې دې خبر وې او نورو ته دې هم دا خبر وه رسوې هسې نه چه بزار یا هوټل او انتظار ګاه کی او یاهم یو بل ځای کی
46. پتلون یانوري تنګي جامي په تن کول دشریعت له نظره جواز لري اوکنه؟
47. پخلي کې استعمال شوي غوړي د بيا ګرمولو لپاره زهرجن کېږي
48. په اسلام کي د قرباني څه اهميت، مقام او درجه ده؟ ددي متعلق مسئلي واضحه کړئ. ځواب :
49. په اوسني عصرکې نارینه اومیرمنې په خاص ډول داسي ساعتونه چې دسرو یاسپینوزرو څخه جوړوي په لاس کوي څه حکم لرې؟
50. په تصوير لرونکی جامه کې لمونځ صحي کيږي او که نه ؟
51. په جنت کې به سړی له خپلو والدينو ،اولاد او ښځې سره يو ځای وي ؟
52. په جنت کې به میرمن دکوم خاوندسره وي ؟
53. په حمام يا تشناب کې اذکار ويل جايز دي او که نه ؟
54. په داسې اتاق {کمره او کوټه} کې لمونځ کول چې هلته تصويرونه وي
55. په دنيا پسې منډې وهونکی به سرګردانه او پريشانه وي
56. په دنيا کې لويه کاميابي له ناکاميو نه وروسته حاصليږي
57. په رحم کې د اولاد يا حمل دمخنيوي شرعي تحقيق
58. په زخم زوركولوله كبله چه كوم مواد راووځي په هغه سره اودس ماتيږي اوكه نه ؟
59. په شريكه قربانى كښے دټولوشركاؤنيت اوقصددثواب شرط دے
60. په طلوع تلویزیون کی یوه خپرونه ده چی 20 نفره به کی اشتراک کوی
61. په عدت کې له يوه څخه وروسته حامله شوه نوعدت څنګه تيرکړي ؟
62. په غائبانه توګه د جنازې لمونځ جايز دی او که نه ؟
63. په قبرونوپردی اوپوښونواچول څه حـــکم لری حالنـــــکه په ډیـــــرو پوښوډیرقـــرانی ســـورتونه لیکلی وی
64. په قسط باندې خرچول او اخيستل د اسلام له مخې څه حکم لري؟
65. په كوټ اوپتلون كښې مونځ كيږي اوكه نه؟
66. په كټ باندې مونځ كول صحيح دي
67. په لباس کښي دزیب او زینت ترڅنګ دپردې خیال ساتل لازمي دی
68. په لمانځه کې د پښو تر مينځ فاصله بايد څومره وي ؟
69. په لمانځه کې څنګه له شيطاني وسوسو ځان بچ کړم ؟
70. په لمانځه کې کوم ځای ته وکتل شي او د څه شي تصور کول پکار دی ؟
71. په مذي باندې په ككړو جاموكې مونځ كول صحيح دى اوكه نه ؟
72. په نني عصر کې دمسواک په ځای ټوتهـ پیسټ اوبرش ډیرزیات استعمالیږي په دې باندې اجر اوثواب میلاوېږې او که نه ؟
73. په وړينو كاليوباندې ګنده ګې ا وچه شي اوپه خپله ورژيږي بغير له پاكولو نه مونځ روا دى اوكه نه ؟
74. پوښتنه دسختې يخنۍ اوتبې په سبب سره تيمم روا دى اوكه نه ؟
75. پوښتنه : د مېرمنو {ښځو} له پاره په تبليغي جوماتونو کې وتل څه حکم لري؟
76. پوښتنه : دمسواك اندازه څومره ده ؟
77. پوښتنه ده نامه نه لاندې ویښته که چیرې پرې دوا استعمال شی { سپرې } نو په اسلام کې څه حکم لرې ؟
78. پوښتنه: ايا ښځو ته هم د سړيو په شان د مسواک کارول سنت دي؟
79. پوښتنه: آیا په اسلام کښی شاعری جائز ده؟
80. پوښتنه: ايا د خاوندانو له پاره روا ده، چې خپلې مېرمنې ته د پرديو خلکو د ليدلو اجازه ورکړي؟
81. پوښتنه: خاوند کوم مهال خپله ښځه وهلي شي، که کوم خاوند پرته له هغو لاملونو ښځه ووهې ګنهګاردي او که نه؟